ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Νο 7 Αθήνα, 12-04-2019

Συνάδελφοι- Συναδέλφισσες,

Μετά τις καθημερινές επισκέψεις και πιέσεις μας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, συναντηθήκαμε και σήμερα  12 Απριλίου 2019 με τη Νομική Σύμβουλο του Υπουργείου κ. Τζένη Γιακουμιδάκη, η οποία μας είπε ότι βγήκε η πολυπόθητη εγκύκλιος με τις διευκρινίσεις που είχε ζητήσει ο ΕΦΚΑ και ότι βρίσκεται στους Υπηρεσιακούς Παράγοντες για υπογραφή.

Κατόπιν επιμονής μας η εγκύκλιος υπεγράφη σήμερα και δίνει απαντήσεις και στα 2 ερωτήματα του ΕΦΚΑ.

Κατόπιν των ανωτέρω η διευκρινιστική εγκύκλιος πήγε στον ΕΦΚΑ για τις περαιτέρω ενέργειές του.

Σημειωτέον ότι η 2μηνη παράταση για τους Συναδέλφους Συνταξιούχους που έχουν πληρώσει τα ένσημά τους και που σας είχαμε ενημερώσει με την προηγούμενη Ανακοίνωση Νο 5 στις 2/4/2019, θα συμπεριλαμβάνεται στην εγκύκλιο που θα εκδώσει ο ΕΦΚΑ, όπως μας ενημέρωσε και σήμερα η Νομική Σύμβουλος του Υπουργείου, κ. Τζένη Γιακουμιδάκη.

Παρακολουθούμε τις εξελίξεις όσον αφορά την εγκύκλιο που περιμένουμε πλέον από τον ΕΦΚΑ.

Σας παραθέτουμε αυτούσια την εγκύκλιο όπως την πήραμε σήμερα το μεσημέρι  από το Υπουργείο.

Για οτιδήποτε νεώτερο θα σας ενημερώσουμε.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝ. ΑΣΦ/ΣΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ KAI ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΤΜΗΜΑ Α Ταχ. Δ/νση : Σταδίου 29 Ταχ. Κώδικας : 101 10 – Αθήνα Τηλέφωνο:     2131516137                    Fax:    210 - 3368116

Αθήνα, 12.04.2019 Αριθ. Πρωτ: Φ.10141/16067/419 ΠΡΟΣ: ΕΦΚΑ               Γεν. Δ/νση Εισφορών                 Δ/νση Εισφορών Μισθωτών                Τμήμα Διαχείρισης Εσόδων και                  Είσπραξης Εισφορών Μισθωτών                      Σατωβριάνδου 18                104 32 – Αθήνα

                                                 

Θέμα: Παροχή διευκρινήσεων σχετικά με την ασφαλιστική τακτοποίηση των σχολικών φυλάκων.

Σχετ.: 1.Τα αριθ. Φ.10141/62521/1731 (2018)/29.01.2019 και Φ.10141/50289/1369/09.10.2018 έγγραφά μας.  

2.Το αριθ. Δ.ΕΙΣΦ.Μ./94/298612/07.03.2019 έγγραφο της Υπηρεσίας σας.

Σε απάντηση του ως άνω σχετικού εγγράφου σας, με το οποίο ζητάτε διευκρινήσεις αναφορικά με την ασφαλιστική τακτοποίηση των σχολικών φυλάκων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 2 ΑΚ ο νέος νόμος δεν εφαρμόζεται επί προγενεστέρων της ισχύος του γεγονότων και νομικών πράξεων. Με τη διάταξη αυτήν εκφράζεται η γενικότερη αρχή του δικαίου περί μη αναδρομικότητας των νόμων, η οποία αποβλέπει στην κατά το δυνατόν επίτευξη α) βεβαιότητας των δικαιωμάτων, β) ασφάλειας των συναλλαγών και γ) σταθερότητας δικαίου. Όμως η αρχή της μη αναδρομικότητας δεν κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα και δεν έχει αυξημένη τυπική ισχύ. Επομένως ο νομοθέτης δεν εμποδίζεται κατ' αρχήν να προσδώσει στο νόμο αναδρομική δύναμη, με μόνο περιορισμό την μη προσβολή συνταγματικώς προστατευομένων δικαιωμάτων [π.χ. το δικαίωμα της ιδιοκτησίας και την αρχήν της ισότητας (ΑΠ 366/1986: «νόμος»)]. Στο νόμο είναι δυνατό να δοθεί αναδρομική ισχύς είτε ρητώς είτε σιωπηρώς (εμμέσως), όταν δηλ. από την έννοια και τον σκοπό του συνάγεται η νομοθετική βούληση περί αναδρομικής ισχύος του, ώστε να ρυθμισθούν και παρωχημένα γεγονότα ή σχέσεις του παρελθόντος. Εξαιρέσεις από το επιτρεπτό της αναδρομικής ισχύος του νόμου προβλέπονται από το Σύνταγμα το οποίο απαγορεύει τον αναδρομικό ποινικό νόμο (άρθρον 7 παρ. 1) και τον αναδρομικό φορολογικό νόμο πέραν του προηγουμένου της επιβολής οικονομικού έτους (άρθρον 78 παρ. 2). Από την απόλυτη συνταγματική απαγόρευση αναδρομικότητος αυτών των κατηγοριών νόμων συνάγεται ότι στις λοιπές περιπτώσεις η αναδρομική ισχύς είναι μεν επιτρεπτή, αλλά δεν επιτρέπεται να υπερβεί τα όρια των άρθρων 4 και 17 του Συντάγματος. Η νομοθετική εξουσία δύναται με νέους κανόνες να προσδίδει σε προϋφιστάμενα πραγματικά περιστατικά έννομες συνέπειες τις οποίας αυτά δεν είχαν κατά το προϊσχύσαν δίκαιον (Ε.Α. 5537/1989: «νόμος»). Τοιαύτη ρύθμιση δεν είναι αντισυνταγματική, εκτός αν δεν έχει γενικό χαρακτήρα ή συνεπάγεται αφαίρεση της ιδιοκτησίας άνευ αποζημιώσεως οπότε και αντίκειται στις  συνταγματικώς κατοχυρωμένες αρχές της ισότητας και της προστασίας της ιδιοκτησίας. Η αναδρομική ισχύς ενός νόμου διακρίνεται σε γνήσια και μη γνήσια αναλόγως της εκτάσεως του ρυθμιστικού πεδίου του. Η διάταξη του άρθρου 2 του ΑΚ αναφέρεται στη γνήσια αναδρομή. Μη γνήσια αναδρομή υπάρχει όταν ο νέος νόμος ρυθμίζει έννομα αποτελέσματα και έννομες συνέπειες που αναπτύσσονται μετά την έναρξη εφαρμογής του αλλά πηγάζουν έστω και από έννομες σχέσεις ή καταστάσεις ή γεγονότα που προϋφίσταντο του νέου νόμου, χωρίς όμως να θίγει έννομες συνέπειες ήδη επελθούσες. Το αν οι υφιστάμενες έννομες σχέσεις υπάγονται στο νέο νομοθετικό καθεστώς ή εξακολουθούν να διέπονται από το παλαιό αποτελεί ζήτημα ερμηνείας των νόμων (βλ. 146/2018 Aτομική Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).

Πράγματι, εν προκειμένω, με τις διατάξεις του αρ. 4 του ν. 4554/2018 (Α΄130) ορίστηκε ότι ο χρόνος απασχόλησης των σχολικών φυλάκων που έχει διανυθεί σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας αποτελεί πραγματικό χρόνο ασφάλισης με όλες τις εντεύθεν συνέπειες. Τόσο από το γράμμα όσο και από το πνεύμα των προαναφερόμενων διατάξεων  με τις οποίες ρυθμίζονται έννομες συνέπειες αναπτυσσόμενες μετά την έναρξη εφαρμογής τους αλλά πηγάζουσες από έννομες σχέσεις και καταστάσεις που προϋφίσταντο αυτού του (νέου) νόμου, συνάγεται η σαφής νομοθετική βούληση περί αναδρομικής ισχύος τους. Συνακόλουθα, ουδόλως μπορεί να γίνει λόγος περί εφαρμογής εν προκειμένω των περί παραγραφής διατάξεων. Άλλωστε, η παραγραφή απαίτησης είναι το χρονικό διάστημα μετά την παρέλευση του οποίου καταλύεται το εναγώγιμο ήτοι  η επιδίωξη είσπραξης της απαιτησης δικαστικώς, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν υφίσταται η απαίτηση η οποία παραμένει φυσική/ατελής ενοχή.

2. Με την προαναφερόμενη ειδική εξαιρετική διάταξη του αρ. 4 του ν. 4554/2018, εκφράστηκε η σαφής βούληση του νομοθέτη να ρυθμιστεί οριστικά το ζήτημα που είχε ανακύψει στο παρελθόν, στα πλαίσια εφαρμογής του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου, σχετικά με την ασφάλιση των σχολικών φυλάκων που απασχολήθηκαν σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας. Μάλιστα, βούληση του νομοθέτη ήταν να αποσυνδεθεί η αναγνώριση του ανωτέρου χρόνου ως χρόνου πραγματικής ασφάλισης από την τυχόν προσφυγή ή μη των ανωτέρω προσώπων στα αρμόδια δικαστήρια ή διοικητικά όργανα.

Σύμφωνα με σχετική νομολογία (ΣτΕ 1185/2014, 2267/2007) η δέσμευση της Διοίκησης στο δεδικασμένο των δικαστικών αποφάσεων δεν μπορεί να αποτελεί φραγμό στην αρμοδιότητα του νομοθέτη να προβαίνει σε νέες γενικές διατάξεις γενικής ισχύος, ακόμα και με ρυθμίσεις που καταλαμβάνουν εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον της Διοίκησης. Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμοστέο τυγχάνει το νεώτερο νομοθετικό καθεστώς εφόσον συντρέχουν οι εξής δύο προϋποθέσεις : α) το νεώτερο νομοθέτημα έχει αναδρομική ισχύ, κατά τα ανωτέρω και β) από τις διατάξεις του προκύπτει η σαφής βούληση του νομοθέτη ότι δεν ανέχεται στο μέλλον την εφαρμογή των παλαιών διατάξεων. Υποστηρίζεται δε (βλ. Λαζαράτος, Μελέτες Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 2013, σελ. 714) ότι αφού η Διοίκηση έχει τη δυνατότητα ή ακόμα και την υποχρέωση να ανακαλέσει πράξη λόγω της αλλαγής των πραγματικών ή και νομικών δεδομένων, θα πρέπει για τους ίδιους λόγους και να έχει τη δυνατότητα να μην συμμορφωθεί θετικά προς απόφαση διοικητικού δικαστηρίου, όταν το πραγματικό ή και το νομικό καθεστώς που έλαβε υπόψη του το Δικαστήριο μεταβλήθηκε, είτε προς όφελος είτε σε βάρος του διοικουμένου.

Εξ όλων των ανωτέρω καθίσταται προφανές ότι εν όψει του ανωτέρου νεώτερου νομοθετικού πλαισίου (αναδρομικής ισχύος) και της προαναφερόμενης σαφούς και αδιαμφισβήτητης βούλησης του νομοθέτη να ρυθμίσει οριστικά το ζήτημα που είχε ανακύψει στο παρελθόν στα πλαίσια εφαρμογής του προισχύοντος νομοθετικού καθεστώτος, δεν τίθεται εν προκειμένω ζήτημα συμμόρφωσης της Διοίκησης με τυχόν εκδοθείσες απορριπτικές αποφάσεις δικαστηρίων επί ασκηθεισών αγωγών/προσφυγών των ανωτέρω προσώπων.

3.  Αποσαφηνίζεται ότι, δεδομένου του χαρακτηρισμού του χρόνου συμμετοχής στα προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας ως πραγματικού χρόνου ασφάλισης, οι ανωτέρω ασφαλισμένοι δύνανται να αναγνωρίσουν το σύνολο του επιτρεπόμενου, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, πλασματικού χρόνου ασφάλισης (7 έτη).

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ,  ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ  ΚΑΙ    ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

                                

Εσωτερική διανομή:

1.      Γραφείο κουΥφυπουργού

2.      Γραφείο  κας Γεν. Γραμματέως Κ.Α.

3.      Γραφείο  κας Γεν. Δ/ντριας Κ.Α.       

4.      Διεύθυνση Παροχών Κύριας Σύνταξης

5.      Διεύθυνση Κύριας Ασφάλισης και Εισφορών/Τμήμα Α’